زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

ثبت (مفردات‌نهج‌البلاغه)





ثَبْت (به فتح ثاء) یا ثُبوت یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای استقرار و دوام، که حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد خودش و عبرت از گذشته‌ها، از این واژه استفاده نموده است.


۱ - مفهوم‌شناسی



ثَبْت (به فتح ثاء) یا ثُبوت به معنای استقرار و دوام آمده است. چنان‌که در قرآن کریم آمده است: «فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها.»

۲ - کاربردها



امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره خودش فرموده است: «و انما هی نفسی اروضها بالتقوی لتاتی آمنه یوم الخوف الاکبر و تثبت علی جوانب المزلق.»
واژه «اروضها» به معنای ذلیل می‌کنم او را، است.
واژه «مزلق» به معنای لغزشگاه، است.
«اثبات و تثبیت» متعدی بوده و از همان معنی «استثبات» به معنای طلب استقرار و دوام، است. چنان‌که امام (علیه‌السلام) درباره عبرت فرموده‌اند: «ذهبوا فی الارض ضلالا و ذهبتم فی اعقابهم جهالا تطؤون فی‌هامهم و تستثبتون فی اجسادهم؛ آن‌ها در زمین رفته و گم شدند شما در پی آن‌ها نادان رفتید، سرهای آن‌ها را زیر پا می‌گذارید و روی سرهایشان راه می‌روید و در روی اجسادشان می‌خواهید ستون‌ها و امثال آن بر پا دارید.»
در نسخه صبحی صالح، «تستنبتون» از نبات آمده است.

۳ - تعداد کاربرد



این واژه ۲۶ ‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۴ - پانویس


 
۱. نحل/سوره۱۶، آیه۹۴.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۱۷، نامه۴۵.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۸، خطبه۲۲۱.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۸، خطبه۲۲۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۴، خطبه۱۹۸.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۸، خطبه۹۱.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵، خطبه۱.    
۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۷، خطبه۲۲۰.    


۵ - منبع


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ثبت»، ص۱۸۲-۱۸۱.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.